بازار رایانه هنگ کرد | گزارشی از کاهش عرضه و افزایش قیمت کامپیوتر و قطعات آن در مشهد

ملیحه فلاح/ شهرآرانیوز - قیمت ارز که شروع می‌کند به بالا و پایین رفتن، به دنبال آن نبض بازار ایران هم خارج از قاعده می‌زند. فرقی ندارد چه بازاری باشد؛ شما بگویید پوشاک، لوازم خانگی، خوراک، کالای اساسی، موبایل، خودرو و حتی مشاغل خدماتی، همه به تلاطم می‌افتند. تولید هم داخلی و خارجی ندارد؛ خارجی‌اش که کلا به ارز متصل است و یک رگ داخلی‌اش هم سرانجام به ارز و نوسانات بازار خواهد رسید. از حدود ۳ هفته قبل که بار دیگر نرخ دلار به صورت شتابان رو به افزایش گذاشت، شهرآرانیوز تلاش کرد تا بازار‌های مختلف با گرایش‌های متفاوتی مثل بورس، لوازم خانگی، موبایل، مرغ و تخم‌مرغ را بررسی کند. در این گزارش هم به بررسی وضعیت بازار لوازم کامپیوتر مشهد پرداخته‌ایم. حالا که مدتی است زندگی ما گره خورده است به فاصله از یکدیگر و بسیاری از دید و بازدیدها، مشاغل، آموزش و کار‌های روزمره از محیط واقعی به مجازی منتقل شده، نیاز به لوازم کامپیوتری هم، مانند گوشی تلفن همراه افزایش یافته است. سال گذشته دولت برای حمایت از تولیدات داخلی یا همان مونتاژ محصولات چینی واردات برخی از کالا‌های IT را ممنوع کرد که همین موضوع نیز باعث کاهش برخی از قطعات و افزایش قیمت آن شده بود. حالا هم جهش نرخ دلار سلسله‌وار بر قیمت کالا‌های مونتاژ یا تولید داخل نیز تأثیر چشمگیری گذاشته و نبود مواد اولیه میزان این کالا‌ها را نیز در بازار کم کرده است.
مجتمع تک که یکی از مهم‌ترین مراکز خرید و فروش لوازم کامپیوتری است به گفته کسبه این روز‌ها مشتری واقعی ندارد. یکی از کسبه این مجتمع درباره وضعیت بازار در این روز‌ها به شهرآرا می‌گوید: در روز‌های اول مردم برای خرید هجوم آوردند، اما وقتی می‌دیدند که با مبلغ مورد نظرشان باید سیستمی با قابلیت‌های پایین‌تر بخرند، پشیمان می‌‎شدند. اگر عصر‌ها به مجتمع بیایید می‌بینید که بازار نسبتا شلوغ است، اما تعداد کمی خریدار واقعی هستند که دارند کالا را با قیمت بالا می‌خرند. یکی از مشتری‌ها ۲ روز گذشته از من قیمت یک مدل سیستم را گرفته بود، اما امروز که به قصد خرید آمد آن کالا ۲ میلیون‌تومان افزایش قیمت داشت. یکی دیگر از فروشنده‌ها با اشاره به نیاز مردم به لوازم کامپیوتری و افزایش دوبرابری قیمت‌ها این‌طور ادامه می‌دهد: برای برخی از مشاغل، سیستمی با قابلیت‌های مشخص لازم است، اما حالا خریدار با مبالغ گذشته نمی‌تواند نیاز خود را برطرف کند و سیستم کامپیوتری با قابلیت‌های پایین‌تر نیز به کارش نمی‌آید. او می‌گوید: دستگاهی که در اسفندماه ۵ میلیون بوده حالا بیش از ۱۰ میلیون تومان شده است و خریدار حالا با آن مبلغ باید سیستمی رده‌پایین‌تر انتخاب کند. ما کالا را به‌روز می‌خریم، اما در این شرایط فروشندگان کلی تا ثابت شدن قیمت‌ها کالا را نگه می‌دارند تا با قیمت بالاتر به فروش برسانند.
در این زمینه یکی از توزیع‌کننده‌های لوازم کامپیوتری در مشهد به شهرآرا می‌گوید: در بازار کامپیوتر با محدودیت قطعات مواجه هستیم. بسیاری از شرکت‌های بزرگ کالا ندارند که به توزیع‌کننده‌ها بدهند و همین موضوع باعث افزایش افسانه‌ای قیمت‌ها شده است. علت این افزایش قیمت به‌جز بالا رفتن نرخ دلار، تعلق نگرفتن ارز نیمایی به این کالا‌هاست. همچنین اگر واردکننده از طرق دیگر ارز مورد نیاز خود را تأمین کند، به جز افزایش هزینه، برای ترخیص کالا با مشکل مواجه می‌شود، زیرا بانک مرکزی تأکید دارد که واردات این کالا‌ها از طریق ارز حاصل از صادرات صورت بگیرد، بنابراین اگر فرد فاکتور کالای مورد نیاز خود را در صرافی‌ها، صرف کند یا به بیان دیگر حواله پول را صرافی‌ها بزنند، با مشکل مواجه خواهد شد، به این دلیل که باید منشأ ارز از سوی بازرگان به بانک مرکزی اعلام شود که در بیشتر موارد مورد تأیید بانک مرکزی نیست و ترخیص با مشکل مواجه خواهد شد.
محمدرضا فرجی، عضو هیئت رئیسه اتحادیه صنف فناوران رایانه با بیان اینکه افزایش قیمت تجهیزات رایانه‌ای میزان فروش محصولات را کاهش داده است، می‌گوید: با قطع ارز نیمایی برای واردات تجهیزات رایانه، شرکت‌های واردکننده در تأمین ارز برای ترخیص کالای خود با مشکل زیادی مواجه شده‌اند. این مسئله سبب کمبود کالا در بازار شده است.